Tàm - Quý

Vào thời Đức Phật. Trong kinh thành Bārāṇasī có đôi vợ chồng, người chồng tên là Nandiya, vợ là nàng Revatī. Thanh niên Nandiya là người có tâm tịnh tín nơi Tam-bảo, thường xuyên bố thí cúng dường đến Chư Tỳ khưu Tăng và kẻ ăn xin, còn cô vợ trái lại không có niềm tin nơi Tam-bảo, cũng không có tâm hoan hỷ trong việc bố thí hạnh. Do mãnh lực bố thí mà Nandiya thường làm, nơi Đạo-lợi Thiên cung đã hiện khởi tòa cung điện là nơi dành cho chàng, sau khi mệnh chung ở cõi người, Nandiya được sanh về Đạo-lợi, ngự trong Thiên cung ấy.

Sau khi chồng mất, nàng Revati không còn giữ việc bố thí ấy như thuở chồng nàng vẫn làm khi tại tiền. Những vị thọ thí vẫn đến thường, nhưng đã bị nàng xua đuổi, sĩ nhục (Chư Tăng Tỳ-kheo) và những người ăn xin mà thường đến thọ thí.

Sau khi kết thúc đời sống, nàng bị lũ ngạ quỷ kéo nàng đi xuống địa ngục Ussada - đa khổ, nàng trông thấy quỉ sứ ở nơi ấy bắt, đánh đập tội nhân vô cùng thảm khóc. Rồi nàng Revatī bị ném xuống Địa ngục ấy, bị nhóm quỉ sứ bắt đánh đập, nàng đã kêu la, rên xiết thảm khóc. Nghe những lời than van kêu gào của nàng Revatī, nhóm quỉ sứ thay vì thương cảm nàng, trái lại đã mắng nhiếc nàng rằng:

Khi còn làm người, tại sao ngươi lại không biết ghê sợ tội lỗi, mà còn tạo ác hạnh đối với Chư Tỳ khưu Tăng và những kẻ ăn xin nghèo khổ, là người hằng thọ thí từ thanh niên Nandiya chồng của ngươi. Ngươi đã từ bỏ con đường tốt mà Nandiya đã làm, nay nhận lấy ác quả đã tạo tương xứng, thì việc rên la của người chẳng có lợi ích chi cho ngươi đâu.

Sau khi nói như thế xong, nhóm quỉ sứ nắm lấy hai chân của nàng dỡ lên cho đầu chỏng xuống, lôi xuống Địa ngục Đa khổ để tiếp tục thọ khổ tại nơi ấy. Như trong Vimānavatthu có nêu rằng:

Những người phải bị đọa trong Địa đại ngục, vì những người này khi còn ở nhân loại, đã bức hại, lăng nhục, sĩ mạ các bậc sa môn, Bà la môn.

Như trong chú giải bổn sanh có nêu rằng:

"Mahānirayesu kira yebhuyyena dhammika samaṇabrahmaṇesu natāparādhā paccati".

Các chúng sanh bị đọa trong Đại địa ngục hay trong đa khổ địa ngục, việc bị đọa trong các địa ngục ấy bất định, có người chỉ đọa 7 ngày, có người suốt cả kiếp (kappa). Đó là do ác nghiệp của chúng sanh ấy. Như trong Maṇisāramañjūsāṭīkā có nêu rằng:

"Thật vậy, thọ lượng trong các Địa ngục, chính là do nghiệp".

→ “Ở đây, này các Tỷ-kheo, Tỷ-kheo không có lòng tin, không có lòng hổ thẹn - không có lòng sợ hãi với tội lỗi, biếng nhác, ác tuệ. Thành tựu với năm pháp này, này các Tỷ-kheo, ngay trong hiện tại sống đau khổ, với tổn hại, với ưu não, với nhiệt não; sau khi thân hoại mạng chung, được chờ đợi là ác thú.”

* Tàm: Hổ thẹn, xấu hổ với tội lỗi.

   Quý: Ghê sợ, sợ hãi với tội lỗi.