Pháp Hỷ - Dhammanandā
Nhiều bậc cha mẹ có quan niệm sai lầm rằng
con cái là sở hữu của họ, và họ là những người có toàn quyền quyết định vê số
phận con cái mình trong thời gian chúng lệ thuộc vào cha mẹ. Trên một phương diện
nào đó quan niệm, lối suy nghĩ và cách cư xử này đúng một phần, con cái là sản
phẩm của cha mẹ. Về mặt vật chất, con cái thừa hưởng ở cha mẹ gen di truyền như
là dòng dõi huyết thống. Cơ thể của con cái là được sanh ra từ cha mẹ; chín
tháng mười ngày trong bụng mẹ cũng có những ảnh hưởng rất quyết định về mặt thể
chất cũng như tinh thần của thai nhi. Nếu người mẹ không được ăn uống đầy đủ,
khi đau ốm bệnh hoạn không được săn sóc thuốc men đúng lúc thì đứa bé sinh ra sẽ
bị suy dinh dưỡng bẩm sinh và suốt cuộc đời nó sẽ phải chịu đựng những khổ sở
do một cơ thể yếu đuối mang lại.
Nếu đời sống tinh thần của người mẹ thường
bị khủng bố và bức bách, lo âu phiền muộn thì đứa trẻ sinh ra cũng yếu đuối,
kém tự tin hay tinh thần bất định. Suốt quãng đời ấu thơ khi đứa trẻ sống gần
như hoàn toàn tuỳ thuộc vào cha mẹ cũng là thời kỳ rất quan trọng trong sự hình
thành và phát triển thể chất cũng như nhân cách của đứa trẻ. Nếu hiểu được tầm
quan trọng này, các bậc làm cha làm mẹ sẽ phải có trách nhiệm hơn về sản phẩm
mà họ đã sáng tạo, đó là con cái họ.
Có những bậc làm cha làm mẹ vì ít được học
hỏi và thiếu kinh nghiệm nên rất bất cẩn. Họ thường chỉ phản ứng theo bản năng,
nghĩa là chỉ tuân theo tiếng gọi của tự nhiên mà không suy nghĩ hay có sự chuẩn
bị nào. Khi đứa trẻ được sinh ra thì cha mẹ chúng chỉ cố lo cho con đủ ăn, đủ mặc
(với ý nghĩ rằng như vậy cũng đã tốt lắm rồi!), gửi chúng đến trường rồi phó mặc
toàn bộ việc giáo dục cho nhà trường. Đây là một sai lầm rất căn bản vì thời
gian ở trường của bé thường ít hơn thời gian ở nhà. Nếu các bậc cha mẹ biết rằng
mọi lời ăn tiếng nói, cử chỉ và cách cư xử của mình đều để lại những ấn tượng đầu
tiên và sâu đậm nhất trong cuộc đời con họ thì có lẽ họ đã không dám bất cẩn đến
như vậy.
Đức Phật nói cha mẹ là những thầy cô đầu tiên
của trẻ. Họ dạy con những tiếng bập bẹ đầu tiên, những bước đi đầu tiên; cũng
chính trong giai đoạn này họ cho con những ý niệm sơ khởi về những mối quan hệ
của trẻ với những thành viên khác trong gia đình: ai là cha, ai là mẹ, rồi ông
bà, nội, ngoại, anh chị, cô dì, thím bác,…Những ý niệm sơ khởi này của bé về
các mối quan hệ của bé với các thành viên khác trong gia đình đi kèm với ngôn
ngữ và cử chỉ mà bé nên biểu hiện với từng người; những gì thì đươc khuyến
khích và những gì thì bị ngăn chặn, đây là những ý niệm đầu tiên của trẻ về
cách cư xử. Trẻ cũng được dạy rằng ông bà cha mẹ luôn yêu thương và bảo vệ bé,
rằng bé ngoan ngoãn và vâng lời.
...
Link download: https://app.box.com/s/zaqjrqpjik98gdem3ldr
